Azerbaijan’s International Image-Making Strategies and Challenges

The Azerbaijani state has embarked on a concerted effort to enhance its international image following the Second Karabakh War in 2020 and especially since the subsequent ethnic cleansing of Armenians orchestrated by President Ilham Aliyev’s regime. Baku is spending hundreds of millions in funding and enormous resources to showcase itself as a modern, dynamic, and influential state, which is reflected in President Aliyev’s “Azerbaijan 2030: National Priorities for Socio-Economic Development”.

The Government of Azerbaijan promotes a political and communicative strategy aimed at presenting a new image of post-conflict Nagorno-Karabakh. The green economy, renewable energies, international solidarity in the cleaning of anti-personnel mines that have remained in the territory and the construction of smart villages are the letters of presentation of a territory that the Government wants to project internationally. The construction of infrastructure and the cleaning of anti-personnel mines are the basis for realizing “the great return” of the internally displaced people caused by the conflict. … Azerbaijan was chosen to organize COP29 in November 2024. The country follows the pattern of other States such as Norway, the United Arab Emirates or Saudi Arabia that combine their status as leading producers of fossil fuels with leadership in the production of renewable energy and the leadership in the fight against climate change.

Baku’s international image-making efforts, which heavily rely on the consistent demonization of Armenia and Armenians, include cultural diplomacy, economic branding, sports, and strategic public relations. These initiatives seek to shape perceptions and assert Azerbaijan’s role in the region and on the world stage. While Azerbaijan’s multi-vector and multi-dimensional policies have achieved notable results, their effectiveness is tempered by significant obstacles and ongoing challenges.

Azerbaijan leverages its cultural heritage as a cornerstone of its soft power, branding itself as a bridge between civilizations at the crossroads of Europe and Asia. Central to this effort are cultural festivals and events that celebrate “Azerbaijani traditions.” Notable examples include the Baku Jazz Festival and the Mugham Music Festival, which spotlight the country’s musical heritage. Furthermore, traditional crafts like carpet weaving and mugham music have been recognized by UNESCO as part of the world’s intangible cultural heritage.

A key narrative underpinning Azerbaijan’s cultural diplomacy is its emphasis on “multiculturalism”. The country positions itself as a land of religious and cultural tolerance, highlighting the supposed harmonious coexistence of Islam, Christianity, and Judaism. This narrative aims to appeal to global audiences seeking examples of harmony in a world marked by division.

In a report on Azerbaijan, Forum 18, a Norwegian-Danish-Swedish NGO for freedom of thought, conscience and religion, underlined the continued exploitation of religion in state affairs:

“The regime [in Azerbaijan], foreign apologists, and religious leaders coerced or co-opted by the [authorities], use claims of what the regime calls ‘tolerance, ‘dialogue’, ‘multiculturalism’ and similar terms to deny the reality of the regime’s serious human rights violations. For instance, delegations of religious leaders are used for propaganda when the regime seeks international trade agreements.”

Following the “Karabakh victory,” the Azerbaijani government intensified its efforts to brand the country as a center of multiculturalism and religious tolerance. In a speech to the nation on November 25, 2020, President Aliyev proudly declared that “Azerbaijan’s policy on multiculturalism and inter-religious relations is praised by the whole world and world leaders.” Yet this prolonged and extensive campaign comes at a significant cost to the very ethnic and religious communities it claims to promote and protect. The State Committee for Work with Religious Organizations now controls all Muslim educational institutions, censors religious texts across all faiths, and determines whether to permit the construction or renovation of places of worship.

Azerbaijan has made significant investments in sports to boost its global visibility. The country has adopted hosting large-scale international sporting events as a central strategy. By hosting the European Games (2015), the annual Formula 1 Azerbaijan Grand Prix in Baku (2016), and world championships in wrestling and judo, Azerbaijan has established itself as capable of organizing high-profile competitions.

In addition to hosting events, Azerbaijani athletes have competed in wrestling, boxing, and judo––sports that have become symbols of national pride. The construction of state-of-the-art sports facilities, including the Baku Olympic Stadium, dubbed “an icon of sports architecture”, demonstrates Azerbaijan’s commitment to presenting itself as a modern and competitive nation.

Azerbaijan’s economic branding centers on its role as a major energy exporter and its economic diversification efforts. The country plays a critical role in Europe’s energy security through key infrastructure like the Southern Gas Corridor and the Baku-Tbilisi-Ceyhan (BTC) pipeline, which deliver natural gas and oil to global markets.

Beyond the energy sector, Azerbaijan aims to establish itself as a trade, logistics and tourism hub. Its “strategic location” on the historic Silk Road is used to brand itself as a gateway for commerce between Europe and Asia. Through campaigns such as “Azerbaijan: Take Another Look”, highlight its natural beauty, historic sites, and modern architecture, drawing attention to its potential as a travel destination.

Azerbaijan’s diplomatic efforts are aimed at bolstering the country’s influence in international organizations and fostering bilateral relationships. As a member of the Non-Aligned Movement, the Organization of Islamic Cooperation (OIC), and the GUAM Organization for Democracy and Economic Development (where Baku holds the 2024 chairmanship), Azerbaijan actively influences regional and global policies—consistently employing anti-Armenian rhetoric and lobbying against Armenia. In December 2023, Azerbaijan expanded its international presence by joining the Developing Eight (D-8) Organization as its ninth member during its meeting in Cairo.

Baku portrays itself as a “stabilizing force” in the South Caucasus, especially following the Second Nagorno-Karabakh War in 2020. While the conflict’s outcome strengthened national pride in Azerbaijan, international opinion remains divided on the country’s regional role.

Azerbaijan has transformed its capital into “a symbol of progress and modernity.” The city’s urban redevelopment features iconic landmarks such as the Heydar Aliyev Center designed by the Iraqi-British architect Zaha Hadid, and the Flame Towers, which have become synonymous with Azerbaijan’s ambitions.

These architectural mega-projects are used strategically to attract global tourists. While emphasizing its Islamic credentials whenever useful in diplomatic relations, Azerbaijan uses the slogan “Land of Fire” to emphasize its historical connection to Zoroastrianism and its natural wonders, including mud volcanoes and the burning mountain of Yanar Dag. A state-sponsored website describes the nation as “the miraculous country of Azerbaijan with its unlimited natural resources, centuries-old culture, history, and ancient people, whose lifestyle presents a unique and harmonious combination of the traditions and ceremonies of different cultures and civilizations.”

Finally, Azerbaijan actively engages with international media, and its Azerbaijani and Turkish diaspora communities to promote favorable narratives. Through global media outlets, it showcases its cultural, economic, and political achievements, while mobilizing the Azerbaijani diaspora to advocate for national interests abroad. As Baku State University graduate Sergey Rumyantsev wrote: “For Azerbaijan’s ruling Aliyev regime, a diaspora is synonymous with an overseas political lobby.

“Public shows of support by peers [Lords] for Azerbaijan appear to have increased this year before the country hosted the Cop29 summit in Baku. A number of peers have accepted paid-for trips to act as observers during elections, most recently for a ballot in the disputed Nagorno-Karabakh region, whose government was overthrown by Azerbaijan during a military offensive last year.” One of the Lord’s sons, “while working as a researcher in the Lords for his father, secured a three-month paid role with Socar’s trading arm in Geneva as a sustainability intern from January to March 2023.”

Despite extensive and costly efforts, Azerbaijan faces significant challenges in its image-making campaign, especially regarding human rights, the Nagorno-Karabakh conflict, and authoritarianism.

International organizations have raised concerns about Azerbaijan’s suppression of political dissent, media freedoms, and civil society activities. These issues tarnish its reputation, particularly among Western democracies.

The U.S. State Department, in a statement released on December 11, said: “We urge the Government of Azerbaijan to release those unjustly detained for their advocacy on behalf of human rights, cease its crackdown on civil society, respect the human rights and fundamental freedoms of all, and fulfill the commitments it made when it joined the Organization for Security and Cooperation in Europe.”

Azerbaijan’s military victory in the Second Nagorno-Karabakh War reinforced its sovereignty claims. However, territorial encroachment and ongoing tensions with Armenia—along with potential military aggression—continue to affect its international image.

The Aliyev regime’s tight control over politics and limited democratic processes have drawn criticism from international watchdogs, creating a gap between its branding efforts and global perceptions.

Finally, the Armenophobic elements in Azerbaijan’s image-making and branding include creating a “national” Christian Church—the so-called “Albanian Apostolic Church”––to deny and delegitimize centuries of Armenian presence in Artsakh and the region. The engineering of a Christian church by a predominantly Muslim state represents an unprecedented phenomenon in the 21st century. However, as President Aliyev stated, Azerbaijan does not feel the need to “defend” or justify its intentions “from a propaganda point of view.”

The Azerbaijani state’s demonization of Armenians employs tactics—such as denying facts, erasing historical and physical evidence, and rewriting history—as part of its broader “political attack” strategy. The primary goal of this strategy is to strengthen Azerbaijani national identity and support the state’s nation-building efforts. As I have written elsewhere, this is achieved through two main approaches: first, promoting the narrative that the Republic of Azerbaijan and its people have ancient roots in the Caucasus—backed by state-sponsored “scientific research” and the establishment of institutions focused on “culture,” “multiculturalism,” and “religious tolerance”; second, vilifying Armenians as the “enemy,” by labeling them as “fascists,” “hateful,” and “despicable” people who have allegedly stolen Azerbaijan’s “national heritage” for centuries.

Դոկտ Հրաչ Չիլինկիրեանի գրչին պատկանող սոյն յօդուածը անգլերէնով լոյս տեսած է EVN Report կայքէջին մէջ: Զայն կու տանք թարգմանաբար:

Հրաչ Չիլինկիրեան

Ազրպէյճանի պետութիւնը համակարգուած ջանքեր ի գործ կը դնէ բարելաւելու իր միջազգային դիմագիծը 2020-ին տեղի ունեցած Արցախի երկրորդ պատերազմէն, եւ մասնաւորաբար՝ նախագահ Իլհամ Ալիեւի վարչակարգին կողմէ հետագային կազմակերպուած հայերու էթնիք զտումէն ետք: Պաքու հարիւրաւոր միլիոններ կը ծախսէ եւ հսկայական միջոցներ կը սպառէ ինքզինք ներկայացնելու իբրեւ արդիական, կենսուանակ եւ ազդեցիկ պետութիւն մը, ինչպէս կ’արտացոլայ նախագահ Ալիեւի «Ազրպէյճան 2030. Ազգային առաջնահերթութիւններ ի խնդիր ընկերային-տնտեսական զարգացման»:

Ինչպէս Եորտի Սուքլա կը գրէ իր վերջերս հրատարակած յօդուածին մէջ.

«Կանաչ տնտեսութիւնը, վերանորոգուող ուժանիւթը, տարածաշրջանին մէջ մնացած հակահետեւակային ականներու մաքրագործումի միջազգային համագործակցութիւնը եւ գերարդիական գիւղերու կառուցումը կը հանդիսանան այն տարրերը, որոնց միջոցով կառավարութիւնը կը միտի Լեռնային Ղարաբաղի միջազգային դիմագիծը ներկայացնելու: Ենթակառոյցներու շինութիւնը եւ հակահետեւակային ականներու մաքրագործումը հիմքը կը հանդիսանան հակամարտութեան հետեւանքով [ազրպէյճանցի] տեղահանուածներու «մեծ վերադարձի» իրականացման…Ազրպէյճան որոշուած էր իբրեւ 2024 թուականի Նոյեմբերին COP29-ի կազմակերպիչ երկիրը: Անիկա կը հետեւի Նորվեկիոյ, Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններու կամ Սէուտական Արաբիոյ նման երկիրներու, որոնք իրենց դերը որպէս հանածոյ վառելանիւթի հիմնական արտադրողներ կը հաւասարակշռեն վերանորոգուող ուժանիւթի արտադրութեան եւ կլիմայի փոփոխութեան նախաձեռնութիւններու մէջ առաջնորդելու ջանքերով»:

Միջազգային դիմագիծ կերտելու Պաքուի ջանքերը, որոնք մեծապէս հիմնուած են Հայաստանի եւ հայերու հետեւողական սատանայականացման վրայ, կ’ընդգրկեն մշակութային դիւանագիտութիւնը, տնտեսական վաճառանիշի ստեղծումը (branding), մարզական նախաձեռնութիւններ եւ ռազմավարական բնոյթի հասարակական յարաբերութիւններ: Այս նախաձեռնութիւնները կը միտին ձեւաւորելու ընկալումներ եւ հաստատելու Ազրպէյճանի դերը թէ՛ շրջանին մէջ եւ թէ՛ համաշխարհային գետնի վրայ: Թէեւ Ազրպէյճանի բազմաբեւեռ եւ բազմակողմանի քաղաքականութիւնը զգալի արդիւնքներ տուած է, սակայն անոնց արդիւնաւէտութիւնը հիմնական խոչընդոտներ եւ յամեցող մարտահրաւէրներ կը դիմագրաւեն:

Մշակութային դիւանագիտութիւն

Ազրպէյճան իր մշակութային ժառանգութիւնը կ’օգտագործէ որպէս հիմնաքար իր փափուկ ուժին՝ ինքզինք ներկայացնելով որպէս քաղաքակրթութիւններու կամուրջ մը՝ Եւրոպայի եւ Ասիոյ խաչմերուկին վրայ: Այս ջանքերուն մէջ առանցքային տեղ կը գրաւեն մշակութային փառատօները եւ ձեռնարկները, որոնք կը նշեն «ազրպէյճանական աւանդոյթներ»: Ուշագրաւ օրինակներ են Պաքուի Ճազի եւ Մուղամի երաժշտութեան փառատօները, որոնք կը շեշտեն երկրին երաժշտական ժառանգութիւնը: Բաց աստի, գորգագործութեան նման աւանդական արհեստները եւ մուղամի երաժշտութիւնը ԵՈՒՆԵՍՔՕ-Ի կողմէ ճանչցուած են համաշխարհային աննիւթեղէն մշակութային ժառանգութեան մէկ մասը:

Ազրպէյճանի մշակութային դիւանագիտութեան կեդրոնական թեման հիմնուած է «բազմամշակութայնութեան» շեշտադրումին վրայ։ Ան ինքզինք կը ներկայացնէ իբրեւ կրօնական եւ մշակութային հանդուրժողականութեան երկիր մը՝ ընդգծելով իսլամութեան, քրիստոնէութեան եւ մովսիսականութեան ենթադրեալ ներդաշնակ համակեցութիւնը։ Այս մօտեցումը կը միտի ներգրաւելու համաշխարհային շահագրգիռ կողմերը, որոնք ներդաշնակութեան օրինակներ կը փնտռեն բաժնուած այս աշխարհին մէջ։

Ազրպէյճանի մասին տեղեկագրի մը մէջ, «Forum 18»-ը՝ մտքի, խղճի եւ կրօնի ազատութեան նորվեկիական-դանիական-շուէտական հասարակական կազմակերպութիւնը, կ’ընդգծէ կրօնի շարունակուող շահագործումը պետական գործերուն մէջ.

«[Ազրպէյճանի] իշխանութիւնները, իրենց կողմէ ազդուած կամ կաշառուած օտար կողմնակիցներու եւ կրօնական առաջնորդներու միջոցով, «հանդուրժողութեան», «երկխօսութեան», «բազմամշակութայնութեան» եւ նմանատիպ հասկացողութիւններու պնդումներով կը փորձեն հերքել վարչակարգին կողմէ մարդկային իրաւունքներու լուրջ խախտումներու իրողութիւնը։ Օրինակ՝ կրօնական առաջնորդներու պատուիրակութիւնները կը գործածուին քարոզչական նպատակներով, երբ վարչակարգը միջազգային առեւտրական համաձայնագիրներու կը ձգտի»։

«Ղարաբաղի յաղթանակէն» ետք, Ազրպէյճանի կառավարութիւնը աշխուժացուց իր ջանքերը՝ երկիրը ներկայացնելու իբրեւ բազմամշակութայնութեան եւ կրօնական հանդուրժողութեան կեդրոն մը։ 25 Նոյեմբեր 2020-ին, ժողովրդին ուղղուած իր ճառին մէջ, նախագահ Ալիեւ հպարտութեամբ յայտարարեց. «Ազրպէյճանի բազմամշակութայնութեան եւ միջկրօնական յարաբերութիւններու քաղաքականութիւնը կը գովաբանեն ամբողջ աշխարհը եւ աշխարհի ղեկավարները»։ Սակայն, այս երկարատեւ եւ լայնածաւալ արշաւը զգալի վնաս կը հասցնէ նոյնիքն ազգային եւ կրօնական այն համայնքներուն, զորս կը յաւակնի աջակցիլ եւ պաշտպանել: Ազրպէյճանի Կրօնական կազմակերպութիւններու հետ աշխատանքի պետական յանձնաժողովը այժմ կը վերահսկէ իսլամական կրթական բոլոր հաստատութիւնները, կը գրաքննէ բոլոր դաւանանքներու կրօնական գիրքերը եւ կ՛որոշէ թույլատրել թէ ոչ պաշտամունքի վայրերու կառուցումը կամ վերանորոգութիւնը»։

Մարզական դիւանագիտութիւն

Ազրպէյճան զգալի ներդրումներ կատարած է սփորի մարզին մէջ՝ իր համաշխարհային ներկայութիւնը խթանելու համար։ Որպէս կեդրոնական ռազմավարութիւն, երկիրը որդեգրած է սփորի միջազգային մեծածաւալ իրադարձութիւներու հիւրընկալութիւնը։ 2015 թուականին՝ Եւրոպական խաղերը, 2016 էն ի վեր կազմակերպելով Պաքուի Formula 1-ի Ազրպէյճանի «կրան-փրի»ն եւ ըմբշամարտի ու ձիարշաւի աշխարհի ախոյեաննութիւններ կազմակերպդլով, Ազրպէյճան ապացուցած է, որ կրնայ բարձր մակարդակի մրցումներ կազմակերպել:

Բացի ատկէ, Ազրպէյճանցի մարզիկները մասնակցած են ըմբշամարտի, բռնցքամարտի եւ ձիարշաւի՝ մարզաձեւեր, որոնք վերածուած են ազգային հպարտութեան խորհրդանիշերու։ Մարզական արդիական հաստատութիւններու կառուցումը, ներառեալ՝ Պաքուի Օղիմպիական մարզադաշտը, որ ծանօթ է որպէս «ճարտարապետութեան խորհրդանիշ» մը, կը փաստէ Ազրպէյճանի յանձնառութիւնը՝ ինքզինք ներկայացնելու իբրեւ արդի եւ մրցունակ երկիր մը։

Տնտեսական վաճառանիշի ստեղծումը (branding)

Ազրպէյճանի տնտեսական ինքնութեան ստեղծումը (branding) կեդրոնացած է իբրեւ ուժանիւթի գլխաւոր արտադրող երկիր մը իր դերին եւ տնտեսական այլազանութիւն յառաջացնելու ջանքերուն վրայ։ Երկիրը առնցքային դեր ունի Եւրոպայի ուժանիւթի ապահովութեան մէջ՝ ենթակառոյցներու մեծ ու կարեւոր ծրագիրներու, ինչպէս՝ Հարաւային կազատար միջանցքը եւ Պաքու-Թիֆլիս-Ճեյհան (BTC) խողովակը, որոնք բնական կազ եւ նաւթ կը մատակարարեն համաշխարհային շուկաներու։

Ուժանիւթի մարզէն զատ, Ազրպէյճան կը ձգտի ինքզինք հաստատելու իբրեւ առեւտուրի, փոխադրութեան, պահեստավորում եւ զբօսաշրջութեան կեդրոն մը։ Իր «ռազմավարական դիրքը» պատմական Մետաքսի ճամբուն վրայ կը ներկայացուի որպէս առեւտուրի դարպաս մը Եւրոպայի եւ Ասիոյ միջեւ։ «Ազրպէյճան. անգամ մըն ալ տե՛ս» քարոզարշաւներուն միջոցով երկիրը լուսարձակի տակ կ’առնէ իր բնական գեղեցկութիւնը, պատմական վայրերը եւ ժամանակակից ճարտարապետութիւնը՝ ուշադրութիւն հրաւիրելով իբրեւ զբօսաշրջային ներուժին վրայ։

Դիւանագիտական յանձնառութիւն

Ազրպէյճանի դիւանագիտական ջանքերը ուղղուած են միջազգային կազմակերպութիւններու մէջ երկրին ազդեցութեան ամրապնդման եւ երկկողմանի յարաբերութիւններու զարգացման։ Որպէս անդամ Ոչ-յանձնառու երկիրներու շարժումին, Իսլամական համագործակցութեան կազմակերպութեան (OIC) եւ Ժողովրդավարութեան եւ տնտեսական բարգաւաճման GUAM կազմակերպութեան (որուն նախագահութիւնը Պաքու ստանձնած է 2024-ին), Ազրպէյճան կը միտի հիմնական դեր խաղալու տարածաշրջանային եւ համաշխարհային քաղաքականութիւններուն մէջ՝ հետեւողականօրէն օգտագործելով հակահայ հռետորաբանութիւն եւ լոպիինկ կատարելով Հայաստանի դէմ։ 2023 Դեկտեմբերին, Ազրպէյճան ծաւալեց իր միջազգային ներկայութիւնը՝ միանալով Զարգացող ութնեակ (D-8) կազմակերպութեան որպէս իններորդ անդամը, Գահիրէի մէջ կայացած ժողովին ընթացքին։

Պաքու ինքզինք կը ներկայացնէ որպես «կայունացնող ուժ» մը Հարաւային Կովկասի մէջ, յատկապէս 2020 թուականի Լեռնային Ղարաբաղի երկրորդ պատերազմէն յետոյ: Մինչ հակամարտութեան արդիւնքը ամրապնդեց ազգային հպարտութեան զգացումը Ազրպէյճանի մէջ, միջազգային հանրային կարծիքը կը մնայ կիսուած երկրին շրջանային դերակատարութեան նկատմամբ:

Ազգային վաճառանիշի ձեւաւորում խորհրդանշական կառոյցներով

Ազրպէյճան իր մայրաքաղաքը վերածած է «յառաջադիմութեան եւ արդիականութեան խորհրդանիշի»։ Պաքուի քաղաքային վերակառուցման մէջ հիմնական տեղ կը գրաւեն խորհրդանշական կառոյցներ, ինչպէս՝ Հայտար Ալիեւի անուան կեդրոնը, զոր նախագծած է համաշխարհային համբաւ վայելող իրաքաբրիտանացի ճարտարապետ Զահա Հատիտ, եւ «Բոցի աշտարակները», որոնք կը խորհրդանշեն Ազրպէյճանի ձգտումները։

Ճարտարապետական այս գերկառոյցները ռազմավարականօրէն կ’օգտագործուին համաշխարհային զբօսաշրջիկներ ներգրաւելու։ Դիւանագիտական յարաբերութիւններու մէջ իր իսլամական յատկանիշերը ընդգծելով հանդերձ, Ազրպէյճան «Հուրի երկիր» կարգախօսով կը կարեւորէ իր պատմական կապը զրադաշտականութեան հետ եւ իր բնութեան հրաշալիքները, ներառեալ՝ ցեխի հրաբուխները եւ Եանար Տաղի այրող լեռը։ Պետութեան պատկանող կայքէջ մը երկիրը կը նկարագրէ որպէս «հրաշագործ երկիր Ազրպէյճանը՝ իր բնական անսահման հարստութեամբ, դարաւոր մշակոյթով, պատմութեամբ եւ հին ժողովուրդով, որուն ապրելակերպը բացառիկ եւ ներդաշնակ համադրութիւն մըն է տարբեր մշակոյթներու եւ քաղաքակրթութիւններու աւանդոյթներուն եւ ծէսերուն»:

Հանրային կապեր եւ մամլոյ արշաւ

Վերջապէս, Ազրպէյճան գործնապէս կը համագործակցի միջազգային լրատուամիջոցներու եւ ազրպէյճանական ու թրքական սփիւռքի համայնքներուն հետ՝ նպաստաւոր լուրեր տարածելու նպատակով։ Միջազգային լրատուամիջոցներու ճամբով, ան կը ներկայացնէ երկիրին մշակութային, տնտեսական եւ քաղաքական նուաճումները՝ միաժամանակ զօրաշարժի ենթարկելով սփիւռքեան համայնքները՝ արտաքին աշխարհին մէջ ազգային շահերը պաշտպանելու միտումով։ Ինչպէս Պաքուի Պետական Համալսարանի շրջանաւարտներէն՝ Սերկէյ Ռումեանցեւ կը գրէ. «Ազրպէյճանի իշխող Ալիեւեան վարչակարգին համար, սփիւռքը հոմանիշ է արտերկրի քաղաքական լոպպիին»։

Վերջին տարիներուն, միջազգային լրատուամիջոցները լայնօրէն անդրադարձած են մարդկային իրաւանց խախտումներուն, մամուլի սահմանափակումներուն, լրագրողներու ձերբակալութիւններուն եւ բարձրաստիճան պաշտօնեաներու կաշառակերութեան։ Օրինակ, The Guardian-ը խիստ յօդուած մը հրապարակեց 20 Դեկտեմբեր 2024-ին՝ անդրադառնալով Բրիտանական Լորտերու Պալատի անդամներուն։ Յօդուածը կը նշէ.

«Լորտերու կողմէ Ազրպէյճանի ուղղուած հանրային աջակցութեան դրսեւորումները այս տարի աւելի մեծ թափ ստացան՝ երկրին մէջ Cop29 գագաթաժողովին նախորդող ամիսներուն։ Քանի մը լորտեր վերջերս ընդունած են վճարովի ճամբորդութիւններ կատարել՝ ընտրութիւններուն ժամանակ դիտորդի դեր ստանձնելու վիճայարոյց Լեռնային Ղարաբաղի շրջանի մէջ՝ այն տարածքը, որուն կառավարութիւնը նախորդ տարի տապալեցաւ Ազրպէյճանի զինուորական յարձակման ընթացքին»։ Լորտերէն մէկուն որդին՝ «իր հօրը համար Լորտերու Պալատին մէջ հետազօտողի դեր ստանձնելով, երեք ամիսով վճարովի աշխատանք ստանձնած է Socar-ի առեւտրական բաժնին մէջ, որպէս յարատեւականութեան փորձնակ, Ժընեւի մէջ՝ Յունուար-Մարտ 2023-ի միջեւ»:

Մարտահրաւէրներ՝ Ազրպէյճանի միջազգային դիմագիծին

Ի հեճուկս ծաւալուն եւ ծախսալից ջանքերուն, Ազրպէյճան դէմ յանդիման կը գտնուի յատկանշական մարտահրաւէրներու իր դիմագիծի ձեւաւորման արշաւին մէջ, յատկապէս մարդկային իրաւունքներու, Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտութեան եւ երկրին մենատիրական դրութեան նկատմամբ:

Միջազգային կազմակերպութիւններ մտահոգութիւն կը յայտնեն Ազրպէյճանի մէջ քաղաքական այլախոհութեան, մամլոյ ազատութեան եւ քաղաքացիական հասարակութեան գործունէութեան ճնշումներուն շուրջ։ Այս խնդիրները կը վնասեն երկրին հեղինակութեան, յատկապէս Արեւմուտքի ժողովրդավարական երկիրներուն մէջ:

Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարարութիւնը 11 Դեկտեմբերին (2024) հրապարակուած յայտարարութեան մը մէջ կը նշէ. «Մենք Ազրպէյճանի կառավարութիւնը կը հրաւիրենք ազատ արձակելու բոլոր անոնք, որոնք անարդարօրէն ձերբակալուած են՝ ի պաշտպանութիւն մարդկային իրաւունքներու, դադրեցնելու քաղաքացիական հասարակութեան դէմ ճնշումները, յարգելու մարդկային բոլոր իրաւունքներն ու հիմնական ազատութիւնները եւ կատարելու բոլոր պարտաւորութիւնները, զորս ստանձնեց երբ անդամակցեցաւ Եւրոպայի Ապահովութեան եւ Համագործակցութեան Կազմակերպութեան (ԵԱՀԿ)»:

Լեռնային Ղարաբաղի երկրորդ պատերազմին մէջ զինուորական յաղթանակը ամրապնդեց Ազրպէյճանի գերիշխանութեան պահանջները։ Սակայն տարածքային ոտնձգութիւնները եւ Հայաստանի հետ շարունակուող լարուածութիւնները՝ ռազմական հաւանական թշնամանքի զուգահեռ, կը շարունակեն բացասաբար ազդել անոր միջազգային հեղինակութեան վրայ:

Ալիեւի վարչակարգին խիստ վերահսկողութիւնը քաղաքականութեան վրայ եւ սահմանափակ ժողովրդավարական գործելաոճը քննադատութեան առարկան դարձած են միջազգային դիտորդներու՝ խզում մը ստեղծելով դիմագիծ բարելաւելու անոր նախաձեռնութիւններուն եւ երկրին նկատմամբ համաշխարհային ընկալումներուն միջեւ:

Վերջապէս, Ազրպէյճանի դիմագիծ եւ ինքնութիւն ստեղծելու ջանքերուն մէջ առկայ հայատեաց տարրերը կ’ընդգրկեն Ազրպէյճանի «ազգային» քրիստոնէական եկեղեցի մը ստեղծելու՝ այսպէս կոչուած «Աղուանական Առաքելական Եկեղեցի»ի ձեւաւորումը՝ Արցախի եւ շրջանին մէջ հայերու դարաւոր ներկայութիւնը մերժելու եւ ապօրինականացնելու նպատակով։ Իսլամական մեծամասնութիւն ունեցող պետութեան մը կողմէ, պետական մակարդակով քրիստոնէական եկեղեցի ստեղծելը աննախադէպ երեւոյթ է 21-րդ դարուն մէջ։ Սակայն, ինչպէս նախագահ Ալիեւ ինք կը նշէ, «քարոզչական դիտանկիւնէ» Ազրպէյճան անհրաժեշտ չի նկատեր պաշտպանելու կամ արդարացնելու իր նպատակները։

Ազրպէյճանի կողմէ հայերու դէմ կատարուած սատանայականացման արշաւը կը ներառէ փաստերու մերժում, պատմական եւ նիւթեղէն ապացոյցներու ջնջում եւ պատմութեան վերաշարադրում։ Այս մօտեցումը, որ մաս կը կազմէ աւելի լայն «քաղաքական յարձակման» ռազմավարութեան, նպատակ ունի ամրապնդելու ազրպէյճանական ազգային ինքնութիւնը եւ աջակցելու պետութեան ազգակերտման ջանքերուն։ Ինչպէս այլ տեղ նշած եմ, այս ռազմավարութիւնը կը գործադրուի երկու հիմնական ուղղութիւններով. նախ՝ յառաջ մղելով այն վարկածը, թէ Ազրպէյճանի հանրապետութիւնը եւ անոր ժողովուրդը դարաւոր արմատներ ունին Կովկասի մէջ՝ պետական հովանաւորութեամբ «գիտական հետազօտութիւններու» եւ «մշակոյթի», «բազմամշակութայնութեան» ու «կրօնական հանդուրժողականութեան» նուիրուած հիմնարկներու ստեղծման միջոցով, երկրորդ՝ հայերը «թշնամի» ներկայացնելով՝ զանոնք պիտակելով որպէս «ֆաշիսթ», «ատելավառ» եւ «զզուելի» մարդիկ, որոնք դարեր շարունակ իբրեւ թէ գողցած են Ազրպէյճանի «ազգային ժառանգութիւնը»։

(Թարգմանեց՝ Վարուժ Թէնպէլեան)

Բնագիրը կարելի է կարդալ սոյն յղումով https://evnreport.com/opinion/azerbaijans-international-image-making/

Azerbaijan’s International Image-Making Strategies and Challenges

Միջազգային նպաստաւոր դիմագիծ ստեղծելու Ազէպէյճանի ռազմավարութիւններն ու մարտահրաւէրները